ဘၾကီးေအာင္ ညာတယ္.....

“အေရွ႕ေက်ာင္းသား သူေတာင္းစား၊ လယ္ေပၚ ေက်ာင္းသား အေကာင္းစား။ ေက်ာက္မီးေသြးမို႔ မည္းသကို၊ တုိ႔ေက်ာင္းသားမုိ႔ ရဲသကို။

ေဟ့လာေမာင္႐ို႔၀ါး”ဟု အားရပါးရ ဆူညံစြာ ေအာ္ဟစ္ ေျပးလႊားလာၾကေသာ ကေလး တစ္စုသည္ကား လယ္ေပၚ ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းသားကေလးမ်ား ျဖစ္ၾက၏။ ယင္းတုိ႔ ေက်ာဘက္ တင္းခ် လယ္တစ္ကြက္ေလာက္ အကြာတြင္ ခ်ည္လုံခ်ည္ကုိ ျပာတာကြင္း သုိင္း၍ သင္တုိင္း အက်ႌကုိ ေလ်ာ့ရိေလ်ာ့ရဲ ၀တ္လ်က္ ေခါင္းငိုက္စုိက္ႏွင့္ တစ္လွမ္းခ်င္း လာေနေသာ ေမာင္ခ်စ္သည္ “ဧ၀ံေမသုတံ ဧကံသမယံ”ဟု တတြတ္တြတ္ ရြတ္လ်က္ရွိ၏။

ေဆးတစ္အုိးကၽြမ္းေလာက္ အၾကာတြင္ အေရွ႔သုိ႔ လွမ္းၾကည့္လုိက္ရာ ပန္းပုဆရာႀကီး ဦးေအာင္ခ်ာ ကနားဖ်င္းထဲ၌ ေက်ာင္းသား သူငယ္ခ်င္းမ်ား ၀ိုင္းအုံ ေနသည္ကို ေတြ႔ရေလသည္။ မိမိသည္လည္း အေၾကာင္းကို သိလုိေသာေၾကာင့္ ေျပးသြား တုိး၀င္ၾကည့္႐ႈေလ၏။

ဦးေအာင္ခ်ာသည္ ဆင္စြယ္ မင္းသမီး ႐ုပ္ကေလး တစ္ခုကို ထုလ်က္ရွိ၏။ ထုလုပ္စ ျဖစ္၍ ႐ုပ္လုံးေပၚ႐ုံမွ်ပင္ ရွိေသးေသာ္လည္း အ႐ုပ္ကေလးမွာ ႏြဲ႔ေနာင္းျဖဴေဖြး ခ်စ္စရာကေလး ျဖစ္ေပ၏။ အတန္ၾကာေသာ အခါ ေမာင္ေထြး၊ ေမာင္ေခြး၊ ဖုိးစံ၊ ဖုိးလွတို႔ တစ္စု ထျပန္သြားေလ၏။ ေမာင္ခ်စ္ကား ေျမႀကီးေပၚတြင္ ဒူးေထာက္၍ ကြပ္ပ်စ္ခါးပန္းတြင္ ေမးတင္ၿပီးလွ်င္ အေငးသား ၾကည့္လ်က္ပင္ ရွိေသး၏။

“ဘႀကီးေအာင္ ဒီမင္းသမီး ႐ုပ္ကေလးကို ဘယ္သူ႔ေပးဖုိ႔ ထုေနတာလဲဟင္”
ဟု မ်က္စိကေလး ေပကလတ္လုပ္၍ ေမးေလ၏။ ေဆာက္ပုတ္ႏွင့္ ေဆာက္ကေလးကို အသာခ်၍ ေဆာက္ပုံးထဲတြင္ ေဆးလိပ္တုိကို စမ္းေနေသာ ဦးေအာင္ခ်ာက

“ငါ့တူ လုိခ်င္လုိ႔လား၊ ေငြတစ္က်ပ္ ယူခဲ့ရင္ ဘႀကီးေပးမယ္ သိလား”
ဟု အမွတ္မဲ့ ေျပာလုိက္ေသာအခါ မ်က္ေမွာင္ၾကဳတ္ရင္း ေခါင္းကုတ္လ်က္

“ေငြတစ္က်ပ္ ဆိုတာ ဘယ္ႏွျပားလဲ ဘႀကီးေအာင္ရဲ႕”
ဟု ေမးျပန္ေလ၏။ ပန္းပု ဆရာႀကီးလည္း ေဆးလိပ္ကို ခ်၍ လက္ဖ၀ါး ႏွစ္ဖက္ကို ေထာင္ျပလ်က္

“ဆယ္ျပား ဆယ္ျပား ေျခာက္ခါ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေလးျပားထည့္၊ ေပါင္းေျခာက္ဆယ့္နဲ႔ ေလးျပား၊ အဲသေလာက္ကို တစ္က်ပ္ေခၚတယ္။ ၾကားလား”
ဟု ကေလး သူငယ္မ်ားကို ခ်စ္ခင္ေသာ ၀ါသနာ ရွိသည့္ အတုိင္း စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ေျခဟန္လက္ဟန္ႏွင့္ ရွင္းလင္း ေျပာျပေလ၏။

“၆၄ ျပားေပးရင္ ကၽြန္ေတာ္ ဒီအ႐ုပ္ေလးကို တကယ္ပဲ ရမလား၊ ေနာက္ေတာ့ မညာနဲ႔ေနာ္ ဘႀကီးေအာင္”
ဟု ေျပာရင္း ေသွ်ာင္ဆံၿမိတ္က ေလးကို ခ်ာခ်ာလည္ေအာင္ ပတ္ရစ္လ်က္ အိမ္ရွိရာသုိ႔ ရႊင္လန္း ၀မ္းေျမာက္စြာ ခုန္ေပါက္ ေျပးလႊားသြားေလ၏။

ေမာင္ခ်စ္သည္ ေန႔လယ္ခ်ိန္ ေက်ာင္းတြင္ မုန္႔၀ယ္ စားဖုိ႔ရန္ မိခင္ ေပးလုိက္ေသာ တစ္ျပား၊ တစ္ျပားေသာ အသျပာကို မသုံးရက္၊ မစြဲရက္ဘဲ အက်ႌ သင္ပုန္းေခါင္းတြင္ အေပါက္ ငယ္ေဖာက္၍ စုထားသည္မွာ ေျခာက္ျပားမွ်ရေလ၏။ တစ္ထႊာမွ် က်ယ္ေသာ မိမိ၀မ္းေခါင္း သမုဒၵရာ အတြက္မူကား ေန႔ဆြမ္းစား ကလတက္ေခါက္တြင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦးေခမာ ေ၀ေသာ ငွက္ေပ်ာသီး တစ္လုံးႏွင့္ ေက်နပ္ ဖူလုံလ်က္ ရွိေလ၏။

ဆင္စြယ္ ႐ုပ္ကေလးသည္ တစ္ေန႔တျခား သားနားေၾကာ့ရွင္း၍ လာ၏။ သြားကေလးမ်ား ေပၚလု မတတ္ရွိေအာင္ ျပံဳးလုိက္ရန္ ဟန္ျပင္ေနေသာ အသြင္သည္ အိပ္ေပ်ာ္ေနေသာ ညအခ်ိန္တြင္ပင္လည္း ေမာင္ခ်စ္ မ်က္လုံးတြင္းမွ မထြက္။ ၾကည့္ရပါမ်ားေလ အ႐ုပ္ကေလးမွာ လွလာေလ၊ လုိခ်င္စိတ္ ပြားလာေလ ျဖစ္ရကား တစ္ေန႔မွ တစ္ျပားတစ္ျပား စုရသည္ကို အလြန္ဖင့္ေလ ၾကန္႔ၾကာသည္ဟု သိလာေလ၏။ ပိုက္ဆံ ရလြန္းလုိ၍ ဥပုသ္ေန႔မ်ားကုိပင္ စာသင္ရက္ ျဖစ္ပါေစေတာ့ဟု ဆုေတာင္းမိ၏။ တစ္ေပါက္တစ္လမ္းက ဘယ္နည္းႏွင့္ ပုိက္ဆံ ရေအာင္ ႀကိဳးစား ရပါမည္နည္းဟု ၾကံစည္ျပန္၏။

ထုိစဥ္အခါက ကမာၻ စစ္ႀကီးအတြင္း ျဖစ္၍ ေက်ာက္တံ အလြန္ရွား၏။ ေမာင္ခ်စ္သည္ အစ္ကိုႀကီး ကိုသစ္၏ ေက်ာက္သင္ပုန္း ကြဲမ်ားကို ေညာင္ေရအုိးစင္မွ ယူ၍ ညဥ့္နက္သန္းေခါင္ မေရွာင္ မိႈင္းတလူလူ ထြက္ေနေသာ ေရနံဆီ မီးခြက္ႀကီးကို ထြန္းညိႇလ်က္ ခၽြန္တက္ေသာ ဖဲထီး သံေခ်ာင္းျဖင့္ ေက်ာက္တံ တုိက္ေလ၏။ ေက်ာက္တံေရာင္း၍ ပိုက္ဆံ ေျခာက္ျပားရ၏။ ေက်ာင္းသားႀကီး ဖုိးေတက အႏိုင္က်င့္၍ မေပးဘဲ ထားေသာ အေႂကြးတစ္ျပား အတြက္ ေတြးမိတုိင္း ေဆြးမိ၏။

တစ္ဆယ့္ႏွစ္ျပားမွ် ရလာေသာ အခါ အက်ႌသင္ပုန္း ေခါင္းမွာ မဆံ့ၿပီျဖစ္၍ ႏွစ္ဖက္ ပိတ္ၾကေသာင္း၀ါး တစ္ဆစ္ တြင္ ထိပ္က အေပါက္ေဖာက္ကာ ေ၀လေခါင္း၊ ေဂ်ာ့ေခါင္း၊ နတ္ဖုိးခၽြန္ စေသာ တံဆိပ္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ခတ္ႏွိပ္သည့္ ေၾကးျပား တစ္ဆယ့္ႏွစ္ျပား တိတိကို သြင္းေလွာင္ သိုမွီးထားေလ၏။ ႏွစ္ဆန္း တစ္ရက္ေန႔တြင္ ေဒြးေလးညိဳ ခ်စ္စႏိုး၍ ေပးေသာ သူငယ္ေဖာ္ ေမာင္ေထြးက အလုိက္ႏွစ္ျပား ေပး၍ ပိုက္ဆံခ်င္း လဲစဥ္ မလဲရက္ဘဲ တြယ္တာခဲ့သည့္ ထုံးအမွတ္ႏွင့္ ေဒါင္းပိုက္ဆံ ကေလးကိုလည္း ဖ်ာေအာက္မွ ထုတ္ယူ၍ ေၾကးျပား အေဖာ္မ်ား ရွိရာ ေၾကးတိုက္တြင္းသုိ႔ သြတ္သြင္းလုိက္ေလ၏။ ေၾကးျပား အေရအတြက္ကုိလည္း ၀ါးေၾကာတြင္ စူးျဖင့္ျခစ္၍ မွတ္ထားေလ၏။

“ပဲဟင္းခ်က္တဲ့ေန႔က တစ္ျပား၊ ဘႀကီးထူး ကၽြဲေပ်ာက္တဲ့ ေန႔က တစ္ျပား”

စသည္ျဖင့္ လက္ေခ်ာင္း ကေလးမ်ားကို ခ်ဳိးကာ ခ်ဳိးကာ ပိုက္ဆံစာရင္း တြက္ရ၊ စစ္ရသည္မွာ ေန႔စဥ္ႏွင့္ အမွ်ျဖစ္၏။ ေရတံေလွ်ာက္ထဲမွာ ထားရေကာင္းႏိုးႏိုး၊ သေဘၤာၾကမ္းေပၚတြင္ ၀ွက္ထားရလွ်င္ လုံႏိုးႏိုးႏွင့္ ပိုက္ဆံဘူး ေနရာၾကပ္ ေျပာင္းရသည္မွာလည္း အေမာပင္ ျဖစ္၏။ အ႐ုပ္ကေလးကို ရလွ်င္ ထည့္ထားဖုိ႔ရန္ ထန္းရြက္ဖာ ေခ်ာကေလးကို အမ်ဳိးမ်ဳိး ျပဳျပင္ဆင္ယင္ မြမ္းမံရသည္မွာလည္း မအားပင္ ျဖစ္ေလ၏။

ေစ်းသည္ ေဒၚခါဥ၏ ေတာင္းနီးထဲ၌ အေငြ႔ေထာင္းေထာင္းႏွင့္ ေကာက္ဦး ငခ်ိပ္ေပါင္းကို ျမင္ရေသာ အခါ သြား ရည္ယိုမိ၏။ သုိ႔ပါေသာ္လည္း ၀ယ္မွရေသာ သေရစာတို႔ကို သပိတ္ ေမွာက္ေလ၏။ သူငယ္ေဖာ္တို႔ ဖန္ဒိုး၀ယ္၍ ေဂၚလီ ႐ိုက္ေသာအခါ ကေလးတို႔ ဘ၀ အမ်ားနည္းတူ ကစားလုိပါ ေသာ္လည္း မိမိတြင္ ရွိရင္းစြဲ စည္ပတ္သံေခြ အေဟာင္းႀကီးကို ေက်ာင္း၀ိုင္း ပတ္လည္တြင္ လွည့္ပတ္႐ိုက္လ်က္ တစ္ေယာက္ ထီးတည္း ေက်နပ္တင္းတိမ္ ရေလေတာ့၏။ သုိ႔ျဖင့္ တစ္ျပား တုိးလွ်င္ တစ္မ်ဳိး ၀မ္းသာလ်က္ စုေဆာင္း လာခဲ့ရာ ပိုက္ဆံ သုံးဆယ့္ေလးျပား ပိုက္မိေသာ ေန႔သို႔ ေရာက္လာေလသတည္း။

ညေန ေလးနာရီ ေက်ာင္းလႊတ္ ေခါင္းေလာင္းသံသည္ ေမာင္ခ်စ္၏ ႏွလုံးေသြးကို ႏိႈးဆြ လုိက္ေလ၏။ ဘုရားရွိခိုး ဆုံးခါနီး “အာမ”ဟု ဆိုမိလွ်င္ပင္ “ဘေႏၲ”ကို မေစာင့္ႏုိင္ဘဲ ထ၍ ေျပးေလရာ အေစာင့္ ကိုရင္ႀကီး တစ္ပါးက အရင္လုိရ ေကာင္းလားဟူ၍ ထိပ္ကို ေဂါင္ေဂါင္ျမည္ေအာင္ ေခါက္လုိက္၏။ အမႈ မထားမိ။ လမ္းတြင္ ခလုတ္တိုက္၍ ေျခမ ကြဲသြားေသာ္လည္း နာရမွန္း မသိ။ ဦးေအာင္ခ်ာ့ ကနားဖ်င္းနား ေရာက္ေသာအခါ အတင္း တိုး၀င္သြားေလ၏။ ေဖာ့ဦးထုပ္ကို ေဆာင္း၊ ေဘာင္းဘီ အျပာကို ၀တ္လ်က္ ကြပ္ပ်စ္ထက္တြင္ အခံ့သား ထုိင္ရင္း မင္းသမီး ႐ုပ္ကေလးကုိ ဘယ္ျပန္ ညာျပန္ ပယ္ပယ္နယ္နယ္ ကိုင္တြယ္ ၾကည့္႐ႈေနေသာ လူႀကီးတစ္ ေယာက္ကို ျမင္မွသာ ကိုယ္အရွိန္ သတ္၍ ေျပာေနၾကေသာ စကားကို ၾကားမိေလေတာ့၏။

“ဘယ့္ႏွယ္လဲ ဆရာႀကီးရဲ႕၊ က်ဳပ္ေျပာတဲ့ အဖုိးနဲ႔ပဲ ေပးလုိက္မယ္ မဟုတ္လား။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ အရပ္မွာ ဒီအ႐ုပ္ကေလးနဲ႔ တန္တဲ့ အိမ္တစ္အိမ္မွ မရွိပါဘူး။ ၀ယ္ႏိုင္မယ့္ လူလည္းရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး”

“မွန္ပါ။ ၀န္ေထာက္မင္းဖုိ႔ ဆုိရင္ေတာ့ အလကား ေတာင္းလည္း ေပးရမွာပါပဲ။ ႏို႔ေပမယ့္ အေခ်ာသပ္ အမႊမ္းတင္ဖုိ႔ ေလး၊ ငါးရက္ေလာက္ ဆိုင္းေစခ်င္ပါတယ္။ ၿပီးရင္ ၿပီးခ်င္း ၀န္ေထာက္မင္းတုိ႔ဆီကို လာၿပီး ပို႔ပါမယ္”

ထုိမွ်ကို ၾကားရလွ်င္ပင္ ေမာင္ခ်စ္၏ အသည္းႏွလုံး အူသိမ္၊ အူမတို႔သည္ ေႂကြက်မတတ္ ျဖစ္ေလ၏။ အ႐ုပ္ ကေလးကို အတင္းလု၍ ေျပးလုိေသာ စိတ္ေပၚလာေသာ္လည္း ၀န္ေထာက္မင္းဟု ၾကားရ႐ုံမွ်ႏွင့္ပင္ ရင္ဒူး တုန္ေနရေသာ ေမာင္ခ်စ္မွာ အဘယ္သုိ႔ ၀ံ့ရဲပါအံ့နည္း။ ခါးၾကားက ေျခာက္လုံးျပဴး ေသနတ္သည္လည္း ေမာင္ခ်စ္၏ အၾကံကို သိသည့္ အလား ေမာင္ခ်စ္ဆီသို႔ စိမ္းစိမ္းလွည့္၍ ေျခာက္လွန္႔ေမာင္းႏွင္ ေလ၏။

၀ဲလာေသာ မ်က္ရည္ကို အႏုိင္ႏုိင္ ထိန္း၍ မိမိဘက္ သုိ႔ ေက်ာခုိင္းေနေသာ ဆင္စြယ္ေဒ၀ီ ကေလးအား ေနာက္ဆုံး ၾကည့္ ၾကည့္လ်က္ ထြက္လာေလ၏။ လမ္းၾကားငယ္ တစ္ခု အတြင္းမွ“ဟိုေကာင္ကေလး ညိဳတိုတို၊ တုိ႔ကိုႀကိဳက္လုိ႔ ငို၊ နင္ ငိုေပမယ့္ အလကား တို႔အေမက မေပးစား”
ဟု ထြက္ေပၚလာေသာ ေတးသံသည္ ေတးဆိုသူအား ႏွလုံးပြားဖြယ္ပင္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ေမာင္ခ်စ္၏ ႏွလုံးသားကို ကား ဓားပါးႏွင့္ မႊန္းလိုက္ေလေတာ့သတည္း။

တစ္ဆယ့္ငါးရက္မွ် ၾကာေသာအခါ ေခါင္းထက္တြင္ တဘက္ကိုယ္စီ တင္ထားေသာ မိန္းမႀကီး တစ္စုႏွင့္ ေယာက်္ားႀကီး တစ္ေယာက္တုိ႔ ေမာင္ခ်စ္တို႔၏ ေျခာက္ေသြ႔ေသာ ျခံကေလး အတြင္းသို႔ ၀င္သြားသည္ကို ျမင္ရပါသည္။ အိမ္ေရွ႕ ေခြးကတက္ကို တက္မိလွ်င္ပင္ တုိင္ဖုံးနား၌ မ်က္ရည္စက္ လက္ ဦးဆံဖားလ်ားႏွင့္ ထုိင္ေနေသာ မိန္းမ တစ္ဦးသည္ ေယာက်္ားႀကီး၏ ေျခစုံကို ေျပးဖက္လ်က္
“အမယ္ေလး ကိုရင္ေအာင္ရဲ႕၊ ေမာင္ခ်စ္ ျဖစ္ပ်က္ပုံေတြ ျမင္၀ံ့ေသးရဲ႕လားရွင့္၊ ေမာင္ခ်စ္ေရ အေမ့သားႀကီးရဲ႕၊ အေမ လုိက္ခဲ့မယ္ကြယ့္ေနာ္ ဟီးဟီး”

ဟု ဟစ္ေအာ္ေျပာဆို ငိုေႂကြး ျမည္းတမ္းေလ၏။ ဦးေအာင္ခ်ာလည္း ေမာင္ခ်စ္ အေလာင္းနားတြင္ မလႈပ္မယွက္ ထုိင္ေနေသာ ေမာင္ခ်စ္ဖခင္အား
“ဘယ့္ႏွယ္ ျဖစ္ရတာလဲ ေမာင္ဖုိးေငြရဲ႕၊ ကိုရင္လည္း ၿမိဳ႔တက္သြားတာ ဆယ့္ေလးငါးရက္ ၾကာသြားလုိ႔ ဘာသတင္းမွ မၾကားမိဘူး။ အခု ျပန္ေရာက္ေရာက္ခ်င္းပဲ အိမ္မွာ ထုိင္ေတာင္ မထိုင္ခဲ့ဘဲ ေျပးလာခဲ့တာပဲကြယ့္”ဟု ေျပာေလ၏။

“ကုိယ္ရင္ရယ္၊ ဘာေရာဂါရယ္လုိ႔လည္း မေျပာတတ္ပါဘူး။ တမိႈင္မိႈင္၊ တေတြေတြနဲ႔ ထမင္းမစား ဟင္းမစား၊ တစ္ခါတေလ သူ႔အေမ ေကၽြးလို႔ ဆန္ျပဳတ္ကေလး တစ္ဇြန္းေလာက္ ၀င္သြားေပမယ့္ ခ်က္ခ်င္း အန္ပစ္လုိက္တာပဲ။ ပေယာဂဆိုလို႔ ဆရာၾသ ေခၚျပပါလည္း ဘာမွ မထူးျခားပါဘူး။ ကေလးကို ညႇဥ္းဆဲသလုိသာ ျဖစ္ေနတာပဲ။ ေမးလုိ႔ လည္း မေျပာဘူး။ မေန႔ညကေတာ့ သူ႔အေမကုိ ေခၚၿပီး သူစုထားတဲ့ ပိုက္ဆံ ငါးမူး ႏွစ္ျပားကို သူ႔ဆရာေတာ္ကို လွဴလုိက္ပါလုိ႔ မွာၿပီးေတာ့ ကုိရင္ေအာင္ကို ေမးတာပဲ။ ၿမိဳ႔သြားတယ္လုိ႔ ေျပာေတာ့ အတန္ၾကာၾကာ ဘာမွ် မေျပာဘဲ ေမာေနၿပီး ဘႀကီးေအာင္ ညာတယ္လုိ႔ မပီတပီ ေျပာရင္း အသက္ ေပ်ာက္သြားတာပဲ”ဟုေျပာ၍ လုံခ်ည္စျဖင့္ မ်က္ရည္ သုတ္ေလ၏။ ဦးေအာင္ခ်ာလည္း စဥ္းစား၍ အေၾကာင္းရင္းကို ရိပ္မိေသာ အခါ မ်က္ႏွာ ညိႇဳးငယ္၍ သြားေလေတာ့သတည္း။

ယခုအခါတြင္ကား ရြာကေလး၏ အေနာက္ဘက္ ႏြားစားက်က္ အနီး ထိန္ပင္ႀကီး ေတာင္ယြန္းရွိ သခ်ဳႋင္းကုန္းထက္တြင္ ထီးတည္းေသာ အုတ္ဂူကေလး တစ္ခုကို ေတြ႔ႏုိင္ပါသည္။ အခ်စ္ဂူ ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ေမာင္ခ်စ္ဂူ ဟူ၍လည္းေကာင္း အမည္ ႏွစ္မ်ဳိးျဖင့္ ေခၚၾကရာ မည္သည္ကို အမွန္ဟူ၍ မေျပာႏုိင္ပါ။ ဂူကေလး၏ အေရွ႕မ်က္ႏွာ လိုဏ္ေပါက္ ကေလးထဲတြင္ ကၽြဲေက်ာင္းသား၊ ႏြားေက်ာင္းသားတို႔၏ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ က်ဳိးပဲ့ ပ်က္စီးေနေသာ အ႐ုပ္ကေလး တစ္စုံကို ေတြ႔ႏိုင္ပါေသးသည္။ လုိဏ္၀ အဂၤေတတြင္ သြင္းႏွံထားေသာ ေက်ာက္ျပားငယ္ ထက္တြင္ကား “လုိ၍ မရေသာ ဆင္းရဲ” ဟု စာတန္း ထုိးထားပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္၏ ဘုိးေအအား ေမးျမန္း ၾကည့္ရာ သုံးႏွစ္ေလာက္က ပ်ံေတာ္မူသြားေသာ ေတာထြက္ႀကီး ဦးဣႏၵ၏ လက္ရာ ျဖစ္သည္ဟု သာမန္မွ်သာ သိရပါ သတည္း။

မင္းသု၀ဏ္
(၁၉၃၂ ခုႏွစ္)

ဆရာမင္းသု၀ဏ္ အလြမ္းေျပ ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

ဆရာေအာင္သင္းႏွင့္ ေတြ႔ဆံုျခင္း

 ပထမဆံုး ေမးခ်င္တာက ဆရာတို႔ ျဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အေျခအေနနဲ႔ ပညာေရးဌာနေတြ အေၾကာင္း ေျပာျပေပးပါ။

“ပညာေရးဌာနမွာ အရင္တုန္းက Senate ရွိတယ္၊ Council ရွိတယ္။ Senate နဲ႔ Council က ဆံုးျဖတ္တာ။ သမၼတတို႔ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္တို႔က
 ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဘက္က။ ဘာမွ တကၠသိုလ္ကို ေျပာခြင့္မရွိဘူး။ သူက ေထာက္ပ့ံေပးရတာပဲ ရွိတယ္။ တကၠသိုလ္က သူ႔ရန္ပံုေငြနဲ႔သူ သူ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔သူ။ က်ေနာ္တို႔ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ထဲမွာ ကိုယ္ပိုင္ေဆး႐ံု ရွိခဲ့တယ္၊ ကိုယ္ပိုင္ ျမဴနီစီပယ္လိုဟာမ်ဳိး ရွိတယ္၊ အလုပ္သမား တန္းလ်ားေတြ ရွိခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔ကို Senate က ျပ႒ာန္းတယ္၊ Council က အုပ္ခ်ဳပ္တယ္။ ဒီလိုသြားခဲ့တာ အစိုးရက ဘာမွ ေျပာပိုင္ခြင့္ မရွိဘူး။ အဂၤလိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ လက္ထက္မွာေတာင္ ဘုရင္ခံက ဘာမွ ေျပာပိုင္ခြင့္ မရွိဘူး။ ခင္ဗ်ားျပန္စဥ္စားရင္ သိလိမ့္မယ္။ ၁၉၂ဝ သပိတ္ေမွာက္မႈ ေပၚေပါက္ခဲ့ေတာ့ ဘုရင္ခံက
 ကန္႔ကြက္ခဲ့တာပဲ။ ဒါေပမဲ့ ရမယ့္မရဘဲနဲ႔”

၁၉၆၂ မတိုင္ခင္က အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ဟာ အေကာင္းဆံုးလို႔ ဖတ္မွတ္ဖူးပါတယ္။ အခုက်ေတာ့ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနတဲ့ အေနအထားလို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ပါလဲ။

“ပညာေရးစနစ္က ပ်က္သြားတာက ႏုိင္ငံေရးစနစ္ေၾကာင့္ ပ်က္သြားတာ။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အဲဒီ ပညာေရးရဲ႕ အေပၚကို အစိုးရက လႊမ္းမိုးသြားတယ္။ အမွန္က အစိုးရသည္ သူ႔ေပၚလစီနဲ႔ သူသြား။ အဲဒီ ေပၚလစီနဲ႔ကိုက္ေအာင္ ပညာေရးကလုပ္။ အထက္တန္းထိေအာင္ကေတာ့ ပညာေရးဝန္ၾကီးဌာနေအာက္ ထားလိုက္ေတာ့။ တကၠသိုလ္ရဲ႕ အထက္ဘက္မွာ အရင္တုန္းက ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ကေတာင္ မလႊမ္းမိုးႏိုင္ဘူး၊ သမၼတ ကေတာင္ မေျပာႏိုင္ဘူး”

အခုေခတ္ လူငယ္ေတြ လြတ္လပ္စြာ ပညာသင္ၾကားခြင့္ မရွိဘူးလို႔ ညည္းၾကပါတယ္။ ဒီေက်ာင္းသားေတြကို ဆရာ ဘာေျပာခ်င္ပါလဲ။

“အဲဒါေတာ့ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက လြတ္လပ္ခြင့္ဟာ ေပးသင့္တဲ့ေနရာေတြမွာ ေပးကိုေပးသင့္တယ္။ လြတ္လပ္စြာ ဖြံ႔ၿဖိဳးခြင့္ေပးတာဟာ သူတို႔ကို လြတ္လပ္စြာ ေအာ္ဟစ္ေႂကြးေၾကာ္ခြင့္၊ သူပုန္ထခြင့္ ေပးတာမဟုတ္ဘူး။ အဲဒီဥစၥာကို ပညာရွင္ေတြက နားကိုလည္ရမယ္၊ ေက်ာင္းသားေတြ ကိုယ္တိုင္ကလည္း နားလည္ရမယ္။ ငါတို႔ လြတ္လပ္ေနျခင္းသည္ အစိုးရကို ပုန္ကန္ဖို႔ မဟုတ္ဘူး၊ အစိုးရကို ဖီဆန္ဖို႔ မဟုတ္ဘူး၊ ငါတို႔ပညာေရးကို လြတ္လပ္စြာ ေတာင္းဆိုခြင့္သာလွ်င္ ျဖစ္တယ္”

လူငယ္ေတြ ပညာတပိုင္းတစနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားထြက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကတယ္။ ဒါဟာ ျပည္တြင္းမွာ ပညာေရး အေျခအေန နိမ့္က်ေနတာေၾကာင့္လား။

“ပညာေရး နိမ့္က်မႈေၾကာင့္ မဟုတ္ဘူးဗ်။ က်ေနာ္ေျပာမယ္ ကိုယ့္တိုင္းကိုယ့္ျပည္ထဲမွာ အခြင့္အလမ္း ရွားပါးတာ ရွိတယ္။ အဲဒါက်ေတာ့ က်ေနာ္ မေျပာတတ္ေတာ့ဘူး။ အဲဒါက်ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔လည္း ဆိုင္တယ္၊ စီးပြားေရးနဲ႔လည္း ဆိုင္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရးဟာ သိပ္ကြာတာ မဟုတ္ဘူး။ တိုင္းျပည္တျပည္မွာ ႏိုင္ငံေရးကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့ စီးပြားေရးကို လုပ္ရတာ။ အဲဒီႏွစ္ခုလံုး မေကာင္းလို႔ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေကာင္းလို႔ေသာ္လည္းေကာင္း တခုခု ညံ့လို႔ ဒီလိုျဖစ္ေနတာေပါ့ဗ်ာ၊ ဒါပဲရွိတာေပါ့ဗ်ာ”

အစိုးရဲ႕ ပညာေရး အသံုးစရိတ္ေပၚမွာလည္း သိပ္နည္းလြန္းတယ္ဆိုၿပီး ေဝဖန္ၾကပါတယ္။ ဆရာေကာ ဘယ္လိုထင္ပါသလဲ။

“က်ေနာ္ တခုပဲေျပာမယ္။ မိသားစုတစုမွာ က်န္းမာေရးစရိတ္က ပထမဆံုး၊ ဒုတိယက ပညာေရး၊ ကိုယ့္သားသမီး က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးထက္ အေရးၾကီးတာ မိဘေတြမွာ မရွိဘူး။ အဲဒီေတာ့ မိသားစုမွာရွိတဲ့ မိဘႏွစ္ပါးက သားသမီးရဲ႕ ပညာေရးနဲ႔ က်န္းမာေရးအတြကို တကယ့္ကို ရက္ရက္ေရာေရာ၊ ကိုယ္ထမင္းတလုတ္ ေလွ်ာ့စားၿပီးေတာ့ သို႔မဟုတ္ရင္ ကိုယ္လံုခ်ည္ တထည္ေလွ်ာ့ဝတ္ၿပီးေတာ့ ေထာက္ပ့ံရင္ အဲဒီမိသားစု ၾကီးပြားတာပဲ။ တိုင္းျပည္တျပည္မွာလည္း အဲဒီလိုပဲ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးကို ရန္ပံုေငြ ဘယ္ေလာက္ထားသလဲ၊ ဘတ္ဂ်က္ ဘယ္ေလာက္ေပးသလဲ၊ ဒီအေပၚမွာ မူတည္တာပဲ။ သူတို႔ (အစိုးရ) ဘယ္ေလာက္ေပးသလဲ က်ေနာ္မသိဘူး”

ပညာေရးအေျခအေန နိမ့္က်မႈနဲ႔ တျခား ဆိုးတဲ့အေျခအေနေတြဟာ အစိုးရစီမံခန္႔ခြဲမႈ ၫံ့တာေၾကာင့္လို႔
 ေဝဖန္ၾကတဲ့ အေပၚမွာေကာ။

“ေကာင္းၿပီ။ က်ေနာ္ လူငယ္ေတြကို မင္း .. ငါနဲ႔ ေျပာေလ့ရွိတယ္။ မင္းဒီစနစ္ၾကီးကို မၾကိဳက္ဘူး။ ဒီပညာေရးစနစ္ေၾကာင့္၊ ဒီအစုိးရေၾကာင့္ မင္း မေက်နပ္ဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီေတာ့ မင္း ေျပာင္းႏုိင္လား၊ မေျပာင္းႏိုင္ဘူး။ မေျပာင္းႏိုင္ရင္ မင္းကိုယ္မင္း တနည္းနည္းနဲ႔ တိုးတက္ေအာင္လုပ္ေပါ့။ အဖ်င္းဆံုး စာဖတ္ေနရမယ္၊ ဆည္းပူးေနရမယ္။ တဖက္သားမွာ ရရွိႏိုင္တဲ့ ပညာရပ္ကို ေမးျမန္းဆည္းပူးရမယ္။ အဲဒီေတာ့ မင္းဘဝမင္း ဟိုအၿငိဳးထား ဒီအၿငိဳးထား၊ ဟိုအျပစ္တင္ ဒီအျပစ္တင္နဲ႔ဆိုေတာ့ မင္းဘာသာမင္း ေနာက္ဆံုးပိတ္ ေအာက္တန္းက်႐ံုပဲ ရွိမယ္”

သင္ၾကားေရစနစ္ေတြမွာ ကေလးဗဟိုျပဳသင္ၾကားေရးစနစ္၊ ဆရာဗဟိုျပဳ သင္ၾကားေရစနစ္ ဆိုၿပီးေတာ့
 ေျပာၾကဆိုၾကပါတယ္။ ဆရာကေကာ ဘယ္သင္ၾကားေရးစနစ္ကို အေလးေပးလဲ။

“တကယ့္ပညာေရးမွာ အေကာင္းဆံုးက တခုတည္း က်ေနာ္ေျပာမယ္။ ဘုရားက သူက သင္ေပးတာ မဟုတ္ဘူး။ သူက ေမးသြားတာ။ ဘုရားရဲ႕ သင္ၾကားေရးစနစ္ကိုလည္း ခင္ဗ်ား .. ေသခ်ာၾကည့္ပါ။ သူက ေမးသြားတာခ်ည္းပဲ။ သူကေနၿပီးေတာ့ ဒါကို က်က္၊ ဒါကိုမွတ္လို႔ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ ဤအရာကို သင္မည္သို႔ ယူဆသနည္း၊ ဒါကို သြားတာ ဆိုခေရးတီးရဲ႕ သင္ၾကားနည္းကလည္း ဒီအတိုင္းပဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ပညာေရး သီဝရီေတြထဲမွာလည္း ကေလးေတြကို ဒီဟာမွတ္၊ ဒီဟာမွတ္လို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ သူ႔စဥ္းစားဉာဏ္ကို ႏႈိးေပးရတာ။ သူ႔ဘာသာသူ စဥ္းစားတတ္ေအာင္ လုပ္ေပးရတာ။ ကေလးကို စဥ္းစားတတ္ေအာင္ လုပ္ေပးတတ္ေလေလ၊ ကေလးစဥ္းစားေလေလ အဲဒီဆရာ ေအာင္ျမင္ေလေလပဲ။ က်ေနာ္ေတာ့ အဲဒီလို သေဘာေပါက္တယ္”

သင္ၾကားမႈ သင္ယူမႈ အေထာက္အကူ ပစၥည္းေတြကေကာ။

“အဲဒီ ပစၥည္းကိရိယာေပါ့ဗ်ာ။ မူလတန္းလိုဟာမ်ဳိးမွာေတာ့ သိပ္အေရးမၾကီးေပမယ့္ အထက္တန္းလို ဟာမ်ဳိးက်ေတာ့ ဥပမာ က်ေနာ္တုိ႔ သိေလာက္ေတာ့ ဘာမွမရွိဘူး။ ပန္းခ်ီကားခ်ပ္ေတာင္ ေကာင္းေကာင္းမရွိဘူး။ ႐ုပ္ပံုကားခ်ပ္ေတာင္ ေကာင္းေကာင္းမရွိဘူး။ ဒါ က်ေနာ္ သိသေလာက္ေျပာတာ။ ေက်ာင္းၾကီးေတြေတာ့ ရွိခ်င္ရွိမွာေပါ့။ နယ္ေတြမွာေတာ့ ဘာမွမရွိဘူး”

ပညာေရးဌာနေတြ ေက်ာင္းေတြမွာ လာဘ္စားမႈေတြကို ရန္ကုန္အစိုးရက တေလာက ထုတ္ေဖာ္တယ္လို႔ ၾကားပါတယ္ အဲဒီအေပၚမွာေကာ။

“ဒါက သက္ဆိုင္ရာ ဆရာ/ဆရာမေတြရဲ႕ ပညာေရးမွာ လာဘ္စားမႈေခၚတာေပါ့။ အတန္းတင္ေပးတာ အဆင့္ ၁/၂/၃ ေပးတာ၊ ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ေတာင္းတာ၊ အဲဒါမ်ဳိးေတြ အမ်ားၾကီးေပါ့။ အဲဒါေတြက ပ်က္စီးေနတာ ေတာ္ေတာ္ၾကာၿပီ။ အခုလို လုပ္လိုက္တယ္ဆိုတာ က်ေနာ္ေတာ့ တကယ္ဝမ္းသာတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဌာနေတြရဲ႕ လာဘ္စားမႈေတြထဲမွာ ပညာေရးနဲ႔ က်န္းမာေရး လာဘ္စားမႈေလာက္ဆိုးတာ တခုမွ မရွိဘူးလို႔ က်ေနာ္က ေျပာခ်င္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တိုင္းျပည္တျပည္ရဲ႕ အေျခခံအုတ္ျမစ္က က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးပဲ”

ဆရာ ပညာေရးမွာ တာဝန္ယူခဲ့တုန္းကေကာ ဒီအေျခအေနေတြ ရွိခဲ့လား။

“အရင္တုန္းကေတာ့ ၇ တန္းဆုိပါေတာ့။ ကိုယ့္ေက်ာင္း ကိုယ္မစစ္ရဘူး၊ ေက်ာင္းခ်င္း လဲစစ္ရတယ္။ ခ႐ိုင္ခ်င္း လဲစစ္ရတယ္။ က်ေနာ္ဆို အလယ္တန္းျပလုပ္တုန္းက ေရနံေခ်ာင္းက အေျဖလႊာကို က်ေနာ္စစ္ရတာ။ အခုဟာက ကိုယ့္ေက်ာင္း ကိုယ္စစ္ဆိုေတာ့ လုပ္ခ်င္တာ လုပ္လိုက္ၾကတာေပါ့ဗ်ာ။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္က ေရနံေခ်ာင္းကဆုိေတာ့ အေျဖလႊာေတြက ဘယ္သူမွန္း ဘယ္ဝါမွန္းကို မသိဘူး။ က်ေနာ္က ေတာင္တြင္းၾကီးက။ အဲဒီေတာ့ ဆရာ၊ ဆရာမ လာဘ္စားတာေတြက ေဖာ္လို႔ကို မရဘူး။ က်ေနာ္က အရွိကုိအရွိအတိုင္း စစ္ေပးလိုက္တာပဲ။ ေနာက္ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ပညာေရးအရာရွိကေန moderate လုပ္တာေပါ့။ ဘယ္ေလာက္ဆို ေအာင္ေပးသင့္တယ္၊ ဘယ္ေလာက္ဆိုက်တယ္ေပါ့။ သူတို႔ဘာသာသူတို႔ လုပ္ၾကတယ္။ အခုဟာက အဲဒီလိုမဟုတ္ဘူး။ ကိုယ့္ေက်ာင္း ကိုယ္စစ္ဆိုေတာ့ လုပ္ခ်င္တိုင္း လုပ္ေနၾကတာကိုးဗ်”

တိုင္းေဒသၾကီး အစိုးရေတြအေပၚမွာ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး တိုးတက္လာဖို႔ ဘယ္ေလာက္ထိ
 ေမွ်ာ္မွန္းလို႔ရႏိုင္လဲ။

“အခုေတာ့ျဖင့္ က်ေနာ္မွန္းတာ သက္ဆိုင္ရာ နယ္ပယ္ေတြမွာ အရင္ကနဲ႔ မတူေတာ့ဘူး တိုင္းေဒသၾကီးေတြမွာ သူ႔ဘာသူ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ေတြရွိတယ္။ အဲဒီဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ေတြက အဲဒီ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးမွာ အစြမ္းကုန္ ၾကိဳးစားလာၾကလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ တိုင္းျပည္တျပည္ရဲ႕ အေျခခံမွာ အေရးၾကီးဆံုးအခ်က္က က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရး။ အခု ပညာေရးကို စလုပ္ေနၿပီ။ က်န္းမာေရးကိုလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လုပ္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္”

ျပည္ေထာင္စု အစိုးရအေပၚမွာေကာ။

“က်ေနာ့္ စိတ္ထဲမွာ က်ေနာ္ အမွန္အတိုင္းေျပာတာ အခု အစိုးရ လုပ္တဲ့ဟာေတြကို အမ်ားၾကီး က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ထားတယ္။ က်ေနာ္ သိပ္ကိုေမွ်ာ္လင့္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္တယ္။ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေတြ၊ ေက်းလက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေတြ၊ ဆင္းရဲသူ ပေပ်ာက္ေရးေတြ အခု ေတာ္ေတာ့္ကို က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ အရင္တုန္းက အဲဒါမ်ဳိး သိပ္မၾကားခဲ့ဖူးဘူး။ အခု ေနျပည္ေတာ္ ဆိုပါေတာ့ဗ်ာ၊ ဌာနခ်ဳပ္ကေနစၿပီး စိတ္ဝင္စားေတာ့၊ နယ္ေတြမွာရွိတဲ့ ေဒသၾကီးဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ေတြကအစ သူတို႔ေတြက အကုန္လံုး လႈပ္ရွားတက္ႂကြ ပါဝင္လာၾကလိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ခ်င္းလည္း အၿပိဳင္အဆိုင္ လုပ္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ ဒီလိုမွ အစြမ္းအစ မျပဳဘူးဆိုရင္ ျပဳတ္ေပါ့ဗ်ာ .. ဒါပဲ။ တတ္ႏုိင္တယ္ က်ဳပ္မေျပာတတ္ဘူး”

ပညာ ပညာလို႔ ေျပာေနၾကတာ ဒီပညာ ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ဆရာဘယ္လို အဓိပၸာယ္ဖြင့္လဲ။

“ပညာဆိုတာ ခင္ဗ်ားေျပာသလို က်ဳပ္လည္းပဲ မေမးရင္ သိတယ္၊ ေမးရင္ မသိေတာ့ဘူးဆုိတာ က်ေနာ္လည္း က်န္ခဲ့တဲ့ ေလးငါး ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ကမွ သေဘာေပါက္တယ္။ သိဂၤသူ႔သမီးေက်ာက္စာမွာ ဆုေတာင္းေလး တခုပါတယ္။ ေရးထားတာ ဘာလဲဆိုေတာ့ .. ငါလည္းတဲ့ ပညာမရွိေသာ မိုက္ေသာ မျဖစ္ဟူ၍တဲ့။ ပညာရွိေသာ အေၾကာင္းကို သိေသာသူ ျဖစ္ရလို၏ဆိုတာ ပညာရွိတယ္ဆိုတာ အေၾကာင္းကို သိတာပဲ”

“အေၾကာင္းအက်ဳိးမသိတဲ့ သူဟာ လူ႔ဘဝမွာ မေအာင္ျမင္ႏိုင္ဘူး။ တိုင္းျပည္တခုရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ဟာ ပညာမတတ္ရင္ အဲဒီတိုင္းျပည္ ဒုကၡေရာက္တယ္။ ေဆြမ်ဳိးတမ်ဳိးထဲမွာ ေခါင္းေဆာင္လုပ္ေနတဲ့ ဖခင္ျဖစ္ေစ၊ ဘၾကီးျဖစ္ေစ၊ အဖိုးျဖစ္ေစ ဦးေဆာင္ေနတဲ့သူက အေၾကာင္းအက်ဳိးကို ဆင္ျခင္ႏိုင္စြမ္းမရွိရင္ တမ်ဳိးလံုးျပဳတ္ပဲ .. ဒါပဲ။ ေအာက္တန္းက်သြားတာပဲ .. ဒါပဲ။ အဲဒီအထဲကမွ အေၾကာင္းအက်ဳိး ဆင္ျခင္ႏိုင္တဲ့သူက ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္မယ္။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးတယ္ဆိုတာ ေခါင္းေဆာင္က အေၾကာင္းအက်ဳိးသိလို႔ေပါ့”

အခ်ိန္ဆိုတဲ့ စကားလံုးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူငယ္ေတြကို ဆံုးမစကား ေျပာေပးပါဦး။

“က်ေနာ္ စာေတြထဲလည္း ထည့္ေရးတယ္၊ ေဟာေျပာပြဲေတြမွာလဲ ေျပာတယ္။ အရင္ကေတာ့ ဒီေလာက္မေျပာဘူး။ ဘဝဆိုတာဘာလဲ၊ ေမြးတာနဲ႔ ေသတာရဲ႕ ၾကားကာလ မေမြးခင္ ဘဝမျဖစ္ဘူး ေမြးေမြးခ်င္း ေသသြားရင္ ဘဝမရွိဘူး။ အဲဒီၾကားကာလ ၾကားကာလဆိုတာ အခ်ိန္ပဲ။ အဲဒီေတာ့ ဘဝကို အခ်ိန္နဲ႔ ဖဲြ႔စည္းထားတယ္။ အခ်ိန္ကို တန္ဖိုးထားတာဟာ ဘဝကို တန္ဖိုးထားတာပဲ။ ဘဝကို တန္ဖိုးမထားရင္ အလကား အသံုးမက်တဲ့ ဘဝျဖစ္သြားမယ္။ အသံုးမက်ရင္ ေလာကမွာ အမႈိက္ပဲ။ အမႈိက္ဆိုတာ အသံုးမက်တဲ့ ပစၥည္း .. ဒါပဲ။  အဲဒီေတာ့ ကေလးေတြကို က်ေနာ္ေျပာတယ္ မင္းဟာ အသံုးမက်တဲ့အေကာင္ ျဖစ္ခ်င္သလား၊ အမႈိက္ျဖစ္ခ်င္လား။ ျဖစ္ခ်င္ရင္ ျဖစ္သလိုေန ေအာက္တန္းက်ဖို႔က ၾကိဳးစားေနဖို႔ မလိုဘူး၊ ငါကြ .. တေန႔ ေအာက္တန္းက်ရမယ္လို႔ ၾကိမ္းေနဖို႔ မလိုဘူး”

လူငယ္နဲ႔ တာဝန္ဆိုတဲ့ စကားလံုးအေပၚမွာေကာ။

“က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက ေမြးလာၿပီဆို တာဝန္ရွိတယ္ အဖ်င္းဆံုး အေဖအေမကို လုပ္ေကၽြးဖို႔ တာဝန္ရွိတယ္။ လူငယ္ေတြ တာဝန္မဲ့စကားေျပာတာ က်ေနာ္ မၾကိဳက္ဘူး။ ဒီအစိုးရကို လုပ္ေကၽြးရမယ္ ဘာညာ မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ့္တာဝန္ေတြက ေမြးရာပါတာဝန္ေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီအတြက္ေတာ့ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ရမွာေပါ့။ အစိုးရကို ၾကိဳက္ခ်င္ၾကိဳက္ မၾကိဳက္ခ်င္ေန၊ ဆဲခ်င္ဆဲေန ဒါမွမဟုတ္ ေထာက္ခံခ်င္ ေထာက္ခံ။ သို႔ေသာ္ ကိုယ့္ဘဝေပးတာဝန္ က်ေနရာက္လာတဲ့ တာဝန္ကို သူ ႐ုန္းကန္ရမွာပဲ။ အဲဒီတာဝန္ေတာင္ မဲ့ေနရင္ေတာ့ လူျဖစ္လာတာ မေကာင္းပါဘူး”

ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာလူငယ္ေတြကို ဘာမ်ားေျပာခ်င္ပါသလဲ။

“မင္းတို႔ဟာ မိေဝး ဖေဝးေတြ၊ မင္းတို႔ကိုယ္မင္းတို႔ မထိန္းသမွ်ကာလပတ္လံုး ထိန္းေပးမယ့္လူ မရွိဘူး။ အဲဒါ ေျပာခ်င္တယ္။ ေနာက္တခ်က္က မင္းတို႔ကိုယ္မင္းတို႔ ထိန္းဖို႔အတြက္က သတၱိေကာင္းဖို႔လိုတယ္။ သတၱိဆိုတဲ့ဟာက တေန႔ ငါၾကီးပြားရမယ္ဆိုတဲ့ အဓိ႒ာန္ကို ခိုင္ေနေအာင္ထားတာ။ ငါ့ဘဝကိုငါ အ႐ႈံးမခံဘူး၊ ငါ့ဘဝကိုငါ ဒီ့ထက္ တိုးတက္ေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ သႏၷိ႒ာန္ခ်ဖို႔လိုတယ္။ အဲဒီဥစၥာကို ခိုင္ေနေအာင္ ထိန္းထားတဲ့ဟာက သတၱိပဲ။ ထိုးဝံ့ ခုတ္ဝံ့မွ သတိၱမဟုတ္ဘူး။ ခံဝံ့တာလည္း သတၱိပဲ။ အဲဒီသတၱိကို ကိုယ့္စိတ္ကို ျပန္ျပန္ၿပီးေတာ့ ထိန္းယူပါ။ ဥပမာ ဆိုပါေတာ့ ေအာင္သင္းေပါ့၊ ေအာင္သင္း စိတ္ဓာတ္မက်နဲ႔ ဘယ္သူမဆို ဒီလိုျဖစ္တာပဲ မင္းခံလိုက္စမ္း၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အားေပးလို႔။ ေျပာခ်င္တာက မင္းတို႔ဟာ မိေဝးဖေဝး ေရာက္ေနတာလို႔ မင္းတို႔မွာ အနီးကပ္ အားေပးမယ့္လူ မရွိဘူးလို႔ ငါ အားေပးတယ္ဆုိတာ ေလထဲက အသံနဲ႔ပဲ အားေပးႏိုင္တာ။ တကယ့္တကယ္က်ေတာ့ မင္းကိုယ္မင္း အားေပးမယ့္ သူက မင္းပဲရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ မင္းသတၱိရွိသလား၊ သတၱိရွိရင္ မင္းကိုယ္မင္း ႏိုင္နင္းေအာင္ ထိန္းပါ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေအာင္ႏိုင္ေအာင္ ထိန္းျခင္းသည္ အၾကီးဆံုးေသာ သတၱိျဖစ္တယ္။ အဲဒီသတၱိနဲ႔ ထိန္းသြားၾကပါ။ မင္းအတြက္ အခြင့္အေရးဟာ တေန႔မွာ တံခါးလာေခါက္လိမ့္မယ္ဆိုတာ ယံုပါ”

ျမန္မာျပည္ထဲက ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေလးေတြကိုေကာ။

“သူတို႔ကို ေျပာခ်င္တာက သတၱိဆိုတာ ခုနက ေျပာခဲ့ၿပီ။ အဲဒီသတၱိက ႐ိုး႐ုိးပဲ။ အဲဒီသတိၱက ေရရွည္ခံရင္ ဇြဲလို႔ေခၚတယ္။ ဥပမာ ဆိုပါေတာ့ .. ေက်ာင္းတက္တယ္၊ လြယ္အိတ္အသစ္နဲ႔ လံုခ်ည္အသစ္နဲ႔ စာအုပ္အသစ္နဲ႔ ဒီႏွစ္ေတာ့ အျပတ္ခ်မယ္၊ ဒါ .. ေက်ာင္းသားတုိင္း ရွိတယ္။ စာအျပတ္တြယ္မယ္၊ ဘယ္အခ်ိန္ထိ စာၾကည့္မယ္၊ အကုန္လံုး သူတို႔မွာ Target ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ တရက္ ႏွစ္ရက္ တပတ္ႏွစ္ပတ္ အဲဒီေတာ့ ဟိုဟာသြား ကစားခ်င္တာနဲ႔ ဟိုနားသြားခ်င္တာနဲ႔ ေက်ာင္းစာမၾကည့္မိတာနဲ႔ ၃ လေက်ာ္ၿပီး၊ ၄ လ ၅ လထိ ခံၿပီဆိုရင္ အဲဒီေကာင္ ဇြဲေကာင္းတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၅ လထိေအာင္ ဇြဲေကာင္းတယ္ဆိုတဲ့ ေက်ာင္းသား သိပ္နည္းတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တယ္။ ရာခိုင္ႏႈန္း ေျပာရရင္ ၁ဝ % မရွိဘူး။ အဲဒီေတာ့ ၾကာရွည္ခံတဲ့ သတၱိေကာင္းတဲ့ ၁ဝ% ထဲမွာ မင္းပါပါေစလို႔ အဲဒီကေလးေတြကို ရည္ၫႊန္းၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္”

ဟုတ္ကဲ့ တျခား ျဖည့္ေျပာခ်င္တာ ေျပာပါဦးဆရာ။

“အခု ခင္ဗ်ားကတဆင့္ ေျပာတာေတြက တုိင္းျပည္ ပုန္ကန္ဖို႔လည္း မဟုတ္ဘူး၊ ဆူပူဖို႔လည္း မဟုတ္ဘူး၊ မေက်မနပ္လည္း မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ့္စိတ္ထဲမွာ ပကတိ ရွိတဲ့အတိုင္း တကယ္႐ုိးသားစြာ ေျပာတာ။ ခုန ေျပာတဲ့ အစုိးရကို ေမွ်ာ္လင့္တယ္ဆိုတာလည္း တကယ္ေျပာတာ။ လူငယ္ေတြအတြက္ သတိေပးတယ္ဆိုတာလည္း တကယ္ သတိေပးတာ။ အစိုးရ ဘယ္လိုျဖစ္ေနေန ကိုယ္တတ္ႏိုင္လား၊ ေအး … မတတ္ႏိုင္ရင္ ကိုယ့္အားေတာ့ ကိုယ္ကိုးရမွာေပါ့”

 (မဇၩိမမွ ကူးယူဖာ္ျပသည္)